Büyük şehirlerde küçükbaş hayvan kurbanlık fiyatları 20 bin TL’yi bulurken, büyükbaş hayvanların hisse fiyatları ise 30-35 bin TL seviyesine yükseldi. Bu yüksek fiyatlar karşısında ise dar ve orta gelirli vatandaşlar, dijital platformlardan bağış yaparak ya da ortak kesim yöntemlerine başvurarak çözüm bulmaya çalışıyor.
Hayvan yemi, bakım, nakliye, kesim ve işçilik maliyetlerindeki artışlar, kurbanlık fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. 2025 yılına gelindiğinde, büyükbaş hayvan fiyatlarının 210 bin TL’ye kadar çıkması beklenirken, yedi hisseli sistemde kişi başı maliyetin 35 bin TL’yi aşması bekleniyor. Küçükbaş hayvan fiyatları ise bir önceki yıla kıyasla yüzde 60’tan fazla artış gösterdi.
Artan fiyatlar nedeniyle bireysel kesimden uzaklaşan vatandaşlar, daha uygun maliyetli olduğu için dijital bağış sistemlerini tercih etmeye başladı. İstanbul’da yaşayan dört çocuk babası Hasan Y., geçen yıl kendi aldığı küçükbaşı bu yıl alamadığını belirterek dijital bağış sistemlerinin kolaylığını vurguladı.
‘PARA YETMEDİ’
“Kasaptan kesim ücretine kadar her şey maliyet unsuru. Bu yıl kardeşimle birlikte bir STK üzerinden hisse satın aldık, bu bizim için uygun ve zahmetsiz bir yol oldu.” Aynı şekilde, memur emeklisi Nurten Dalkıran da ekonomik sebeplerle bağış yapmayı tercih ettiğini belirtti: “Kurbanlık hayvan için para biriktirdim ama pazara gittiğimde parayı yetiremediğimi fark ettim. Bu nedenle bağış yapmayı tercih ettim. En azından dini görevimi yerine getirmiş oluyorum.”
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, et krizinin yapısal sorunlardan kaynaklandığını belirterek uyarılarda bulundu:
“Hayvan sayımız yetersiz. Süt hayvanları kesime gönderiliyor, bu da et arzını azaltıyor. Meralarımız maden şirketlerine açılıyor ve talan ediliyor. Yem fiyatları çok yüksek. Bu koşullar altında üreticiler maliyetlerini karşılayamıyor. Yurtdışından hayvan ithalatı geçici bir çözüm olabilir fakat kalıcı çözüm, üreticilerin desteklenmesi ve meraların korunması gereklidir.”